3. Věřňovice

Rzeka Olše (dalej Olza) jest długa 86,2 km, większość jej dolnego biegu stanowi granicę państwową. Po wielkiej powodzi w 1880 roku doszło do wyrównania  meandrów rzeki oraz do umocnienia brzegów, co zapobiegło ich podmywaniu. Pierwsza pisemna wzmianka o rzece („super fluvium Olzam“) pochodzi z 1290 roku. Początkowo rzeka nazywała się Olza, pojawiały się jednak próby zastosowania także innych nazw nie mających umocowania w historii, jak np. Olešnica (1850) czy Olšava (1917). Z pobudek nacjonalistycznych w 1961 ówcześni polityczni decydenci wprowadzili zniekształconą i niepoprawną pod względem językowym formę Olše. Nazwę Olza uważano za polską. Podobnie zresztą w polskiej części Śląska upowszechniano wtenczas nazwę Olsza. Nowe nazwy nie przyjęły się, miejscowa ludność po obu stronach granicy stale stosuje wżytą nazwę Olza.  

Dolinę Olzy między Karwiną a miejscem, gdzie Olza wpada do Odry, tworzy głównie na jej lewym brzegu równinna niecka, którą utworzyły czwartorzędowe lodowcowe namuliska. Na prawym brzegu zachował się taras rzeczny tworzony warstwami żwiru i piasku z małym zabytkiem przyrody Wierzniowice, który wiosną urzeka powodzią kwitnących bylin. Opodal jest lasek Dębina i łąki z wegetacją liniową. Wzdłuż brzegów Olzy ciągną się drzewa miękkiego łęgu, stosunkowo dobrze zachowane fragmenty pojawiają się głównie tam, gdzie wcześniej były meandry. Twardy łęg występuje w swojej pierwotnej postaci na skraju lasów łęgowych wzdłuż dróg i na groblach stawów. Tam znajdziemy potężne egzemplarze dębu szypułkowego, jesiona wyniosłego, wiązu szypułkowego, lipy drobnolistnej i klonu polnego. Tu i ówdzie rosną także ciepłolubne gatunki grzybów. Rolnicy uprawiają tu urodzajną ziemię.

Bieg Olzy jest krainą brzany. Występuje tu szeroki wachlarz ryb. Kilka martwych ramion dawnych meandrów zachowało się w okolicach Wierzniowic i osady Bezdinek. Pomiędzy Karwiną-Starym Miastem a Zawadą nad Olzą można zobaczyć stosunkowo rozległy system stawów. W przeszłości kaskada stawów została wybudowana także na lewym brzegu rzeki na odcinku od ujścia Pietrówki po osadę Czerwin. Największy staw Nierad przypomina potężna grobla ciągnąca się aż do Nowej Wsi. Później stawy pomiędzy Dziećmorowicami a bogumińską dzielnicą Kopytów zostały zlikwidowane, dzięki systemowi strug ich dna zostały odwodnione i zaorane. W Kąkolnej znajdziemy większe akweny niedaleko torów kolejowych. W ostatnich latach powstaje duże jezioro w piaskowni w Lutyni Dolnej, w miejscu zwanym Wielkie Łany niedaleko elektrowni dziećmorowickiej. 

Większość obszaru doliny Olzy została ogłoszona europejskim obszarem o szczególnym znaczeniu pn. Dolina Olzy – Wierzniowice w ramach systemu Natura 2000. Ów obszar chroniony rozciąga się na powierzchni 545 hektarów  od Zawady nad Olzą po bogumiński Kopytów. Głównym obiektem ochrony są miejsca, w których występują pachnica dębowa i kumak górski.  Ponadto Olza i jej najbliższa okolica od Karwiny po zbieg z Odrą są częścią obszaru specjalnej ochrony ptaków Heřmanski Staw – Odra – Dolina Olzy. Część zachowanego lasu łęgowego pomiędzy potokiem Młynką a Olzą w Dziećmorowicach od 2008 r. podlega też ochronie w ramach prywatnego rezerwatu „W łęgu“. Miejscowa organizacja Czeskiego Związku Obrońców Przyrody Olza zabiega o jego poszerzenie, wykupując kolejne działki dzięki środkom z publicznej zbiórki w ramach kampanii „Miejsce dla natury“.